Lichamelijke activiteit

Lichamelijke activiteit verbetert de kwaliteit van leven en is goed voor de gezondheid. Onder matig intensief bewegen vallen activiteiten zoals fietsen, stevig wandelen of trampolinespringen. Deze activiteiten verlagen het risico op hartziekten, diabetes, beroerte, depressie, botontkalking en vroegtijdig overlijden. Daarnaast verlaagt matig intensief bewegen ook het risico op verschillende soorten kanker. Intensief bewegen, zoals hardlopen, voetballen of tennis, verbetert daarnaast de conditie van het hart en de longen. 

In 2017 zijn nieuwe beweegrichtlijnen gemaakt. Deze zijn eind 2017 door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Zorg aangenomen. In de nieuwe beweegrichtlijn staat dat kinderen dagelijks minstens één uur matig intensief lichamelijk actief moeten zijn. Daarnaast moeten ze ook minimaal drie keer per week spier- en botversterkende activiteiten doen en moeten ze voorkomen om veel te zitten. Verder wordt geadviseerd om veel zitten te voorkomen. In 2021 zaten kinderen gemiddeld 7 uur en 12 minuten per dag; school is voor kinderen de belangrijkste zitactiviteit.

Een richtlijn die ouders kunnen gebruiken om oogproblemen te voorkomen is de 20-20-2 richtlijn: na 20 minuten dichtbij kijken (bijvoorbeeld beeldschermgebruik), 20 seconden in de verte kijken en daarnaast minimaal twee uur per dag naar buiten. Door deze richtlijn te hanteren kan ook het beeldschermgebruik van kinderen verminderd worden.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Montferland

In de gemeente Montferland beweegt in 2021 36% van de kinderen minstens één uur per dag. Daarnaast is 84% van de kinderen lid van een sportvereniging. Aan de andere kant blijkt dat 35% van de kinderen elke dag meer dan twee uur tv kijkt of computert.

In de gemeente Montferland is het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging en het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan 14 uur achter de tv of computer zit, groter dan in Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit van kinderen, 2021
  Gemeente Montferland Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Beweegt minstens 1 uur per dag 36% 41% 38%
Is lid van een sportvereniging 84% 83% 77%
Wekelijks > 14 uur tv kijken of computeren 35% 34% 30%
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Trends

K lichamelijke activiteit Montferland

Na een daling in 2017 is er in de Achterhoek in 2021 een stijging te zien in het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert. Het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging is stabiel gebleven.

In de gemeente Montferland is het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging en het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert is stabiel gebleven.

Verschil tussen doelgroepen in de Achterhoek

K lichamelijke activiteit Achterhoek1

Jongens bewegen vaker minstens één uur per dag dan meisjes.

Oudere kinderen zijn vaker lid van een sportvereniging, maar besteden ook vaker meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan jongere kinderen. Daarnaast bewegen vier- tot en met zevenjarige kinderen vaker minstens één uur per dag dan acht- tot twaalfjarige kinderen.

Kinderen uit een gezin met een hoge sociaaleconomische status zijn vaker lid van een sportvereniging en besteden minder vaak meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan kinderen uit een gezin met een lage sociaaleconomische status.

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Kinderen (4-12 jaar) die bewegen

Het aandeel kinderen dat minstens één uur per dag beweegt, loopt uiteen van 34% in de gemeente Harderwijk tot 48% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Montferland (36%) hoort bij de gemeenten die ongunstig scoort.

Het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging loopt uiteen van 61% in gemeente Nunspeet tot 87% in gemeente Oost Gelre. De gemeente Montferland (84%) hoort bij de gemeenten die gunstig scoort.

Het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert, loopt uiteen van 20% in gemeente Nunspeet tot 37% in gemeente Oude IJsselstreek. De gemeente Montferland (35%) hoort bij de gemeenten die ongunstig scoort.

Beeldschermgebruik bij kinderen (0-12 jaar) Kinderen (4 12 jaar) die lid zijn van een sportvereniging

Volgens de beweegrichtlijn moeten jongeren tot 18 jaar dagelijks minimaal een uur matig intensief bewegen. Vanaf 18 jaar is de richtlijn om wekelijks minimaal 2,5 uur aan matig intensieve inspanning moeten doen verspreid over meerdere dagen.

Daarnaast wordt in de beweegrichtlijn geadviseerd aan jongeren tot 18 jaar om minstens drie keer per week spier- en botversterkende oefeningen te doen. Vanaf 18 jaar is de richtlijn om dit minimaal twee keer per week te doen.

De beweegrichtlijnen zijn vooral gericht op het onderhouden van gezondheid op de lange termijn.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Montferland

Middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers) 

In de gemeente Montferland beweegt in 2021 20% van de middelbare scholieren dagelijks minimaal een uur en is 89% wekelijks actief in de vrije tijd. In 2019 was 75% van de middelbare scholieren lid van een sportvereniging.

De lichamelijke activiteit van middelbare scholieren in de gemeente Montferland is vergelijkbaar met die in de Achterhoek en Nederland.

Lichamelijke activiteit middelbare scholieren, 2021
  Gemeente Montferland Achterhoek Nederland
Beweegt iedere dag minimaal een uur  20% 17% 16%
Is wekelijks actief (sport/bewegen) in de vrije tijd 89% 90% 88%
Is lid van een sportvereniging * 75% 77% -
- : Geen gegevens beschikbaar
* : Cijfers uit Gezondheidsmonitor Jeugd 2019; niet nagevraagd in 2021
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Er zijn geen gegevens beschikbaar over lichamelijke activiteit onder jongvolwassenen in de gemeente Montferland.

In 2022 beweegt 60% van de jongvolwassenen uit de Achterhoek minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten. Daarnaast sport 64% van de jongvolwassenen minstens twee keer per week en is 62% lid van een sportclub, sportvereniging of heeft een (online) sportabonnement.

Lichamelijke activiteit jongvolwassenen, 2022
  Gemeente Montferland Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Beweegt minstens 5 dagen per week minimaal 30 minuten  - 60% 58%
Sport minimaal 2 keer per week  - 64% 59%
Is lid van sportclub, sportvereniging of heeft een (online) sportabonnement - 62% 57%
- : Geen gegevens beschikbaar
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en in de regio staan onderaan deze pagina bij ‘Zie ook’, Cijfers Gezondheidsmonitor Jeugd en Cijfers Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen. 

Trends

J lichamelijke activiteit Montferland

Middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers)

In de gemeente Montferland vertoont het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt tussen 2011 en 2021 geen duidelijke trend. Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging is tussen 2011 en 2015 afgenomen en tussen 2015 en 2019 toegenomen, maar deze toename was niet significant.

In de Achterhoek is het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt tussen 2011 en 2015 toegenomen en tussen 2015 en 2021 afgenomen. Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging is tussen 2011 en 2015 gelijk gebleven en tussen 2015 en 2019 toegenomen.

JV lichamelijke activiteit MontferlandJongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

In de Achterhoek is het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt tussen 2019 en 2022 afgenomen. Het aandeel jongvolwassenen dat twee of meer dagen per week sport is tussen 2019 en 2022 niet veranderd.

In Noord- en Oost-Gelderland is het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt tussen 2019 en 2022 eveneens afgenomen. Het aandeel jongvolwassenen dat twee of meer dagen per week sport is tussen 2019 en 2022 niet veranderd.

Verschil tussen doelgroepen in de Achterhoek

J lichamelijke activiteit Achterhoek

Middelbare scholieren 

Tweedeklassers zijn vaker lid van een sportvereniging dan vierdeklassers.

Havo/vwo’ers bewegen vaker dagelijks minimaal een uur en zijn vaker lid van een sportvereniging van vmbo’ers.

 

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Jongvolwassenen die havo, vwo, hbo of wo hebben afgerond of volgen, zijn vaker lid van een sportclub, sportvereniging of hebben vaker een (online) sportabonnement dan jongvolwassenen die geen opleiding hebben afgerond of praktijkonderwijs of (v)mbo hebben afgerond of volgen.

 

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Middelbare scholieren

Het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt, loopt uiteen van 11% in de gemeente Oldebroek tot 25% in de gemeente Lochem. De gemeente Montferland (20%) hoort bij de gemeenten met de gunstige scores.

Het aandeel dat lid is van een sportvereniging loopt uiteen van 52% in de gemeente Nunspeet tot 83% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Montferland (75%) hoort bij de gemeenten met de gunstige scores.

 

J NNGBJ lid sportvereniging

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt, loopt uiteen van 46% in de gemeente Oude IJsselstreek tot 64% in de gemeente Doetinchem.

Het aandeel jongvolwassenen dat lid is van een sportclub, sportvereniging of een (online) sportabonnement heeft, loopt uiteen van 47% in de gemeente Ermelo tot 67% in de gemeente Aalten.

 

JV lid sportvereniging

JV beweegnorm

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017

Volgens de Beweegrichtlijnen 2017 zouden volwassenen wekelijks tenminste 2,5 uur matig intensief moeten bewegen verspreid over diverse dagen. Ook wordt aanbevolen om minstens tweemaal per week spier- en botversterkende activiteiten te doen. Verder wordt geadviseerd om veel stilzitten te voorkomen.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Montferland

In de gemeente Montferland voldoet in 2022 47% van de volwassenen aan de beweegrichtlijn 2017. Ongeveer 54% van de volwassenen beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief en bijna 80% van de volwassenen doet minstens twee keer per week bot- en spierversterkende activiteiten. 58% van de volwassenen sport minstens één keer per week.

In de gemeente Montferland bewegen volwassenen ongeveer evenveel als in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit 18-64-jarigen, 2022
  Gemeente Montferland Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Voldoet aan de beweegrichtlijn 20171 47% 50% 50%
Beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief 54% 59% 58%
Doet minimaal 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten 79% 79% 80%
Sport minimaal 1 keer per week 58% 59% 58%
1 : Minstens 150 minuten per week matig intensieve inspanning en minstens 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen.

Trends

V lichamelijke activiteit Montferland

In de Achterhoek zien we na een stijgende trend in het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn tussen 2012-2020, nu een daling tussen 2020 en 2022. In de gemeente Montferland lijkt het aandeel ook te dalen tussen 2020 en 2022, maar deze daling is niet significant.

Er is geen significant verschil tussen 2020 en 2022 in het aandeel volwassenen dat minimaal 1 keer per week sport. Dit geldt voor zowel de Achterhoek als gemeente Montferland.

Verschillen tussen doelgroepen in de Achterhoek

V lichamelijke activiteit AH

Vrouwen voldoen even vaak aan de beweegrichtlijn en sporten even vaak wekelijks als mannen.

Naarmate de leeftijd toeneemt, neemt het percentage volwassenen dat ten minste eens per week sport af.

Volwassen met een gemiddelde of hoge sociaaleconomische positie (SEP) voldoen vaker aan de beweegrichtlijn dan volwassenen met een lage SEP. Naarmate de SEP toeneemt, neemt het percentage volwassenen dat wekelijks sport toe.

Van de volwassenen die alleen wonen, sport een kleiner percentage wekelijks dan van de volwassenen die met minimaal één persoon samenwonen.

Lichamelijke activiteit volwassenen in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn, loopt uiteen van 44% in de gemeente Elburg tot 58% in de gemeente Ermelo. De gemeente Montferland (47%) behoort tot de gemeenten die ongunstig scoren.

Het percentage volwassenen dat minstens één dag per week sport, loopt uiteen van 48% in de gemeente Oldebroek tot 66% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Montferland (58%) behoort tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

V voldoet aan NNGBV sport minstens een dag per week

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017

De beweegrichtlijn 2017 stelt dat 65-plussers minstens 150 minuten per week matig inspannend actief moeten zijn, verspreid over meerdere dagen. Daarnaast moeten 65-plussers minstens twee keer per week spier- en botversterkende activiteiten uitvoeren, in combinatie met balansoefeningen. De beweegrichtlijn is een minimumrichtlijn om mensen te motiveren in beweging te komen. Voor mensen die voldoen aan de richtlijn geldt dat meer bewegen nog beter is. 

Lichamelijke activiteit in de gemeente Montferland

In de gemeente Montferland voldoet in 2022 42% van de 65-plussers aan de beweegrichtlijn 2017. De helft van de 65-plussers beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief en 71% van de 65-plussers doet minstens twee keer per week bot- en spierversterkende activiteiten. 9% van de ouderen beoefent minstens 1 keer per week activiteiten waarmee de balans getraind wordt. 42% van de ouderen sport minstens één keer per week.

In de gemeente Montferland bewegen 65-plussers ongeveer evenveel als in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit 65-plussers, 2022
  Gemeente Montferland Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Voldoet aan de beweegrichtlijn 20171 42% 43% 41%
Beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief 50% 53% 51%
Doet minimaal 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten 71% 73% 73%
Beoefent tenminste 1 keer per week activiteiten waarmee de balans getraind wordt 9% 8% 8%
Sport minimaal 1 keer per week 42% 41% 39%
1 : Minstens 150 minuten per week matig inensieve inspanning en minstens 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen.

Trends

O lichamelijke activiteit Aalten

In de Achterhoek zien we een licht stijgende trend in het aandeel ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijn tussen 2016-2022. In de gemeente Montferland lijkt het ook te stijgen tussen 2020 en 2022, maar deze stijging is niet significant.

Het aandeel ouderen dat minimaal één keer per week sport is in de Achterhoek en in de gemeente Montferland toegenomen tussen 2020 en 2022.

Verschillen tussen doelgroepen in de Achterhoek

O lichamelijke activiteit AH

Vrouwen voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijn dan mannen.

Mensen van 65 tot en met 74 jaar voldoen vaker aan de beweegrichtlijn en sporten vaker dan 75-plussers.

Ouderen met een gemiddelde of hoge sociaaleconomische positie (SEP) voldoen vaker aan de beweegrichtlijn dan ouderen met een lage SEP. Naarmate de SEP toeneemt, neemt ook het percentage ouderen dat wekelijks sport toe.

Ouderen die alleen wonen voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijn en sporten minder vaak minimaal één keer per week dan ouderen die met minimaal één persoon samenwonen.

 

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijn, loopt uiteen van 33% in de gemeente Oldebroek tot 47% in de gemeente Winterswijk. De gemeente Montferland (42%) behoort tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

Het percentage ouderen dat minstens één dag per week sport, loopt uiteen van 29% in de gemeente Oldebroek tot 46% in de gemeente Doetinchem. De gemeente Montferland (42%) behoort tot de gemeenten die gunstig scoren.

O voldoet aan NNGBO is inactief

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017