Lichamelijke activiteit

Lichamelijke activiteit verbetert de kwaliteit van leven en is goed voor de gezondheid. Matig intensief bewegen zijn activiteiten als fietsen, stevig wandelen of trampolinespringen. Deze activiteiten verlagen het risico op hartziekten, diabetes, beroerte, depressie, botontkalking en vroegtijdig overlijden. Daarnaast verlaagt het ook het risico op verschillende soorten kanker. Intensief bewegen, zoals hardlopen, voetballen of tennis, verbetert daarnaast de conditie van het hart en de longen. 

In 2017 zijn nieuwe beweegrichtlijnen gemaakt. Deze zijn eind 2017 door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Zorg aangenomen. In de nieuwe beweegrichtlijn staat dat kinderen dagelijks minstens één uur matig intensief lichamelijk actief moeten zijn. Daarnaast moeten ze ook minimaal drie keer per week spier- en botversterkende activiteiten doen en moeten ze voorkomen om veel te zitten. Verder wordt geadviseerd om veel zitten te voorkomen. In 2021 zaten kinderen gemiddeld 7 uur en 12 minuten per dag; school is voor kinderen de belangrijkste zitactiviteit.

Een richtlijn die ouders kunnen gebruiken om oogproblemen te voorkomen is de 20-20-2 richtlijn: na 20 minuten dichtbij kijken (bijvoorbeeld beeldschermgebruik), 20 seconden in de verte kijken en daarnaast minimaal twee uur per dag naar buiten. Door deze richtlijn te hanteren kan ook het beeldschermgebruik van kinderen verminderd worden.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Epe

In de gemeente Epe beweegt in 2021 39% van de kinderen minstens één uur per dag. Daarnaast is 75% van de kinderen lid van een sportvereniging. Aan de andere kant blijkt dat 32% van de kinderen elke dag meer dan twee uur tv kijkt of computert.

De gemeente Epe verschilt niet significant van Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland voor deze onderwerpen.

Lichamelijke activiteit van kinderen, 2021
  Gemeente Epe Midden-IJssel/Oost-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Beweegt minstens 1 uur per dag 39% 37% 38%
Is lid van een sportvereniging 75% 77% 77%
Wekelijks > 14 uur tv kijken of computeren 32% 29% 30%
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Trends

K lichamelijke activiteit Epe

In Midden-IJssel/Oost-Veluwe is het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging en het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert stabiel gebleven.

In de gemeente Epe is na een daling tussen 2013 en 2017, in 2021 een stijging te zien in het aandeel kinderen dat wekelijks minstens veertien uur tv kijkt of computert. Het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging is stabiel gebleven. 

Verschil tussen doelgroepen in Midden-IJssel/Oost-Veluwe

K lichamelijke activiteit Midden-IJsselOost-Veluwe

Jongens bewegen vaker minstens één uur per dag dan meisjes.

Oudere kinderen zijn vaker lid van een sportvereniging, maar besteden ook vaker meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan jongere kinderen. Daarnaast bewegen vier- tot en met zevenjarige kinderen vaker minstens één uur per dag dan acht- tot twaalfjarige kinderen.

Kinderen uit een gezin met een hoge sociaaleconomische status zijn vaker lid van een sportvereniging en besteden minder vaak meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan kinderen uit een gezin met een lage sociaaleconomische status.

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Kinderen (4-12 jaar) die bewegen

Het aandeel kinderen dat minstens één uur per dag beweegt, loopt uiteen van 34% in de gemeente Harderwijk tot 48% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Epe (39%) hoort bij de gemeenten die gemiddeld scoort.

Het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging loopt uiteen van 61% in gemeente Nunspeet tot 87% in gemeente Oost Gelre. De gemeente Epe (75%) hoort bij de gemeenten die gemiddeld scoort.

Het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert, loopt uiteen van 20% in gemeente Nunspeet tot 37% in gemeente Oude IJsselstreek. De gemeente Epe (32%) hoort bij de gemeenten die ongunstig scoort.

Beeldschermgebruik bij kinderen (0-12 jaar)Kinderen (4 12 jaar) die lid zijn van een sportvereniging

Volgens de beweegrichtlijn moeten jongeren tot 18 jaar dagelijks minimaal een uur matig intensief bewegen. Vanaf 18 jaar is de richtlijn om wekelijks minimaal 2,5 uur aan matig intensieve inspanning moeten doen verspreid over meerdere dagen.

Daarnaast wordt in de beweegrichtlijn geadviseerd aan jongeren tot 18 jaar om minstens drie keer per week spier- en botversterkende oefeningen te doen. Vanaf 18 jaar is de richtlijn om dit minimaal twee keer per week te doen.

De beweegrichtlijnen zijn vooral gericht op het onderhouden van gezondheid op de lange termijn.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Epe

Middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers) 

In de gemeente Epe beweegt in 2021 17% van de middelbare scholieren dagelijks minimaal een uur en is 88% wekelijks actief in de vrije tijd. In 2019 was 72% van de middelbare scholieren lid van een sportvereniging.

De lichamelijke activiteit van middelbare scholieren in de gemeente Epe is vergelijkbaar met die in Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Nederland.

Lichamelijke activiteit middelbare scholieren, 2021
  Gemeente Epe Midden-IJssel/Oost-Veluwe Nederland
Beweegt iedere dag minimaal een uur  17% 17% 16%
Is wekelijks actief (sport/bewegen) in de vrije tijd 88% 89% 88%
Is lid van een sportvereniging * 72% 72% -
- : Geen gegevens beschikbaar
* : Cijfers uit Gezondheidsmonitor Jeugd 2019; niet nagevraagd in 2021
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Er zijn geen gegevens beschikbaar over lichamelijke activiteit onder jongvolwassenen in de gemeente Epe.

In 2022 beweegt 58% van de jongvolwassenen uit Midden-IJssel/Oost-Veluwe minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten. Daarnaast sport 58% van de jongvolwassenen minstens twee keer per week en is 55% lid van een sportclub, sportvereniging of heeft een (online) sportabonnement.

Lichamelijke activiteit jongvolwassenen, 2022
  Gemeente Epe Midden-IJssel/Oost-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Beweegt minstens 5 dagen per week minimaal 30 minuten   - 58% 58%
Sport minimaal 2 keer per week   - 58% 59%
Is lid van sportclub, sportvereniging of heeft een (online) sportabonnement  - 55% 57%
- : Geen gegevens beschikbaar
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en in de regio staan onderaan deze pagina bij ‘Zie ook’, Cijfers Gezondheidsmonitor Jeugd en Cijfers Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen. 

Trends

J lichamelijke activiteit Epe

Middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers)

In de gemeente Epe is het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt tussen 2015 en 2021 toegenomen, maar deze toename is niet significant. Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging is tussen 2015 en 2019 toegenomen. 

In Midden-IJssel/Oost-Veluwe is het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt niet significant veranderd tussen 2011 en 2021. Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging is niet significant veranderd tussen 2011 en 2015 en toegenomen tussen 2015 en 2019.

JV lichamelijke activiteit EpeJongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

In Midden-IJssel/Oost-Veluwe is het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt tussen 2019 en 2022 afgenomen. Het aandeel jongvolwassenen dat twee of meer dagen per week sport is tussen 2019 en 2022 niet veranderd.

In Noord- en Oost-Gelderland is het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt tussen 2019 en 2022 eveneens afgenomen. Het aandeel jongvolwassenen dat twee of meer dagen per week sport is tussen 2019 en 2022 niet veranderd.

Verschil tussen doelgroepen in Midden-IJssel/Oost-Veluwe

J lichamelijke activiteit Midden-IJssel Oost-Veluwe

Middelbare scholieren 

Jongens zijn vaker lid van een sportvereniging dan meisjes.

Er is geen verschil in het aandeel tweede- en vierdeklassers dat lid is van een sportvereniging of dat dagelijks minimaal een uur beweegt.

Havo/vwo’ers zijn vaker lid van een sportvereniging dan vmbo’ers.

 

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Mannen bewegen vaker minstens vijf dagen per week 30 minuten dan vrouwen.

Jongvolwassenen die havo, vwo, hbo of wo hebben afgerond of volgen, zijn vaker lid van een sportclub, sportvereniging of hebben vaker een (online) sportabonnement dan jongvolwassenen die geen opleiding hebben afgerond of praktijkonderwijs of (v)mbo hebben afgerond of volgen.

 

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Middelbare scholieren

Het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt, loopt uiteen van 11% in de gemeente Oldebroek tot 25% in de gemeente Lochem. De gemeente Epe (17%) hoort bij de gemeenten met de gemiddelde scores.

Het aandeel dat lid is van een sportvereniging loopt uiteen van 52% in de gemeente Nunspeet tot 83% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Epe (72%) hoort bij de gemeenten met de gemiddelde scores.

 

J NNGBJ lid sportvereniging

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt, loopt uiteen van 46% in de gemeente Oude IJsselstreek tot 64% in de gemeente Doetinchem.

Het aandeel jongvolwassenen dat lid is van een sportclub, sportvereniging of een (online) sportabonnement heeft, loopt uiteen van 47% in de gemeente Ermelo tot 67% in de gemeente Aalten.

 

JV lid sportvereniging

JV beweegnorm

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017

De Nederlandse Norm Gezond Bewegen (NNGB) stelt dat volwassenen minstens vijf dagen per week een half uur matig inspannend actief moeten zijn. De norm is vooral gericht op het onderhouden van gezondheid op de lange termijn.

Intensieve lichamelijke activiteit bevordert de conditie van hart en longen, ofwel de cardiorespiratoire fitheid. Ook hier is een norm voor: de Fitnorm. Een volwassene voldoet aan de Fitnorm wanneer hij/zij op ten minste drie dagen per week minimaal twintig minuten per dag intensief beweegt.

Volwassenen zijn inactief wanneer ze op geen enkele dag minimaal 30 minuten bewegen.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Epe

In de gemeente Epe voldoet in 2020 56% van de volwassenen aan de beweegrichtlijn 2017. Bijna twee op de drie volwassenen beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief en vier op de vijf volwassenen doet minstens twee keer per week bot- en spierversterkende activiteiten. Bijna drie op de vijf volwassenen sport minstens één keer per week.

In de gemeente Epe is het percentage volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn en dat minstens één keer per week sport gelijk aan het gemiddelde in Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit 18-65 jarigen, 2020
  Gemeente Epe Midden-IJssel/Oost-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Voldoet aan de beweegrichtlijn1 56% 55% 55%
Beweegt minstens 150 minuten per week 64% 63% 63%
Doet minimaal 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten 81% 81% 82%
Sport minimaal 1 keer per week 55% 55% 55%
1 : Minstens 150 minuten per week matig intensieve inspanning en minstens 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen 2020.

Trends

V lichamelijke activiteit Epe

In de regio Midden-IJssel/Oost-Veluwe ligt het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn in 2020 net zo hoog als in 2012. Het aandeel volwassenen dat minimaal 1 keer per week sport laat van 2016 naar 2020 een significant dalende trend zien.

In de gemeente Epe blijft het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn in 2021 eveneens net zo hoog als in 2012. Daarnaast neemt hier ook het aandeel volwassenen dat minimaal 1 keer per week sport een dalende trend zien, maar deze trend is niet significant.

Verschillen tussen doelgroepen in Midden-IJssel/Oost-Veluwe

V lichamelijke activiteit MIJOV

Vrouwen voldoen vaker aan de beweegrichtlijn dan mannen. Tegelijkertijd is onder mannen het percentage dat ten minste wekelijks sport hoger dan bij vrouwen.

Wanneer de leeftijd toeneemt, neemt het percentage volwassenen dat ten minste eens per week sport af.

Naarmate de sociaaleconomische status (SES) toeneemt, neemt het percentage volwassenen dat wekelijks sport toe.

Van de volwassenen die alleen wonen, voldoet een kleiner percentage aan de beweegrichtlijn dan van de volwassenen die met minimaal één persoon samenwonen.

Lichamelijke activiteit volwassenen in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn, loopt uiteen van 51% in de gemeente Oldebroek tot 65% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Epe (56%) behoort tot de gemeenten die ongunstig scoren.

Het percentage volwassenen dat minstens één dag per week sport, loopt uiteen van 46% in de gemeente Nunspeet tot 64% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Epe (55%) behoort tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

V voldoet aan NNGBV sport minstens een dag per week

Bronnen

De beweegrichtlijn 2017 stelt dat 65-plussers minstens 150 minuten per week matig inspannend actief moeten zijn, verspreid over meerdere dagen. Daarnaast moeten 65-plussers minstens twee keer per week spier- en botversterkende activiteiten uitvoeren, in combinatie met balansoefeningen. De beweegrichtlijn is een minimumrichtlijn om mensen te motiveren in beweging te komen. Voor mensen die voldoen aan de richtlijn geldt dat meer bewegen nog beter is. 

Lichamelijke activiteit in de gemeente Epe

In de gemeente Epe voldoet in 2020 twee op de vijf 65-plussers aan de beweegrichtlijn 2017. Bijna de helft van de 65-plussers beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief en zeven op de tien doet minstens twee keer per week bot- en spierversterkende activiteiten. Daarnaast doet 7% van de 65-plussers minstens twee keer per week balansoefeningen.

Ruim een op de drie 65-plussers sport minimaal één keer per week. Een op de zeven 65-plussers maakt gebruik van sport- en/of beweegactiviteiten voor ouderen vanuit een activiteiten- of dienstencentrum en 17% maakt gebruik van overige sport- en/of beweegactiviteiten in de eigen gemeente.

Het percentage 65-plussers dat gebruik maakt van sport- en/of beweegactiviteiten vanuit een activiteiten- of dienstencentrum, is in de gemeente Epe hoger dan het gemiddelde in de Midden-IJssel/ Oost-Veluwe.

Lichamelijke activiteit 65-plussers, 2020
  Gemeente Epe Midden-IJssel/Oost-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Voldoet aan de beweegrichtlijn1 39% 40% 40%
Beweegt minstens 150 minuten per week 47% 48% 48%
Doet minimaal 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten 70% 73% 72%
Doet minstens 2 keer per week balansoefeningen 7% 6% 7%
Sport minimaal 1 keer per week 36% 36% 35%
Maakt gebruik van sport- en/of beweegactiviteiten in de eigen gemeente 15% 11% 13%
Maakt gebruik van overige sport- en/of beweegactiviteiten in de eigen gemeente 17% 16% 17%
1: Minstens 150 minuten per week matig intensieve inspanning en minstens 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen 2020.

 

Trends

O lichamelijke activiteit Apeldoorn

In Midden-IJssel/Oost-Veluwe neemt het aandeel ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijn licht af, maar deze trend is niet significant. Daarnaast daalt het percentage ouderen dat minimaal 1 keer per week sport, maar ook deze afname is niet significant.

In de gemeente Epe stijgt het percentage ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijn, maar deze trend is niet significant. Het aandeel ouderen dat minimaal 1 keer per week sport neemt af, maar deze trend is eveneens niet significant.

 

Verschillen tussen doelgroepen in Midden-IJssel/Oost-Veluwe

O lichamelijke activiteit MIJOV

Mannen voldoen vaker aan de beweegrichtlijn dan vrouwen.

Mensen van 65 tot en met 74 jaar voldoen vaker aan de beweegrichtlijn en sporten vaker dan 75-plussers.

Naarmate de sociaaleconomische status (SES) toeneemt, neemt het percentage 65-plussers dat voldoet aan de beweegrichtlijn en dat minstens één keer per week sport toe.

65-plussers die alleen wonen voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijn en sporten minder vaak dan 65-plussers die samenwonen.

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel 65-plussers dat voldoet aan de beweegrichtlijn, loopt uiteen van 32% in gemeente Oldebroek tot 47% in gemeente Doetinchem. De gemeente Epe (39%) behoort tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

Het aandeel 65-plussers dat minstens eens per week sport, loopt uiteen van 28% in de gemeente Oldebroek tot 41% in de gemeente Doetinchem. De gemeente Epe (36%) behoort tot de gemeenten die gunstig scoren.

O voldoet aan NNGBO is inactief

Bronnen