Extra informatie

Gewicht

Mensen met een gezond gewicht hebben minder risico op onder meer diabetes, hart- en vaatziekten,  aandoeningen van het bewegingsstelsel, verminderde vruchtbaarheid en psychische problemen dan mensen met overgewicht of obesitas. Het stimuleren van een gezond gewicht levert dus aanzienlijke gezondheidswinst op. Dat vertaalt zich in maatschappelijke en economische winst: minder ziekteverzuim, minder arbeidsongeschiktheid en minder zorgkosten.

Als iemand eenmaal overgewicht heeft, is het moeilijk er vanaf te komen. Het voorkómen van overgewicht is daarom belangrijk. Het draagt bij aan de gezondheid op jonge en volwassen leeftijd.

Een gezond gewicht draagt eraan bij dat kinderen lekker in hun vel zitten. Kinderen met overgewicht hebben vaker last van psychosociale problemen - zoals eetstoornissen, een laag zelfvertrouwen en stigmatisering - dan kinderen met een gezond gewicht. Ook hebben zij vaker een hoog cholesterolgehalte, astma en slaapapneu, en meer klachten aan het bewegingsapparaat. Wanneer iemand al vanaf jonge leeftijd overgewicht heeft, zijn de gezondheidsgevolgen op latere leeftijd extra groot.

Ondergewicht kan ook nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid en het welbevinden. Het kan samengaan met verlies van spiermassa, vermoeidheid, verminderde weerstand, en psychische klachten.

De Jeugdgezondheid meet op diverse momenten tijdens de ontwikkeling van kinderen en jongeren lengte en gewicht. Op basis van deze metingen wordt bepaald hoeveel jeugdigen een gezond gewicht hebben en hoeveel daar onder of boven zitten. Jeugdigen die geen gezond gewicht hebben, krijgen extra aandacht van de Jeugdgezondheid. 

Actualisering cijfers gewicht

Gegevens over het gewicht van de jeugd worden om het jaar geactualiseerd. Echter, door de coronapandemie konden veel onderzoeken in 2020 niet worden uitgevoerd, en gegevens over een onvolledig jaar geven geen betrouwbaar beeld. Daarom zijn de gegevens nu deels geactualiseerd: hieronder staan de belangrijkste bevindingen over de laatste volledige schooljaren. Het tabellenboek onderaan deze pagina is geactualiseerd tot en met schooljaar 2018-2019 (scholieren) en kalenderjaar 2019 (kinderen van 3 jaar en 9 maanden).

Vóórkomen van overgewicht en obesitas

In de regio Noord- en Oost Gelderland komt overgewicht of obesitas voor bij gemiddeld 8% van de kinderen van 3 jaar en 9 maanden (gemiddeld over 2018 en 2019); en bij 10% van de 5/6-jarigen; 15% van de 9/10-jarigen; en 15% van de 12/13-jarigen (gemiddelde van de schooljaren 2017-2018 en 2018-2019).

Onderstaande tabel toont in welke gemeenten relatief weinig of relatief veel  jeugdigen zijn met overgewicht of obesitas.

Gemeenten met relatief weinig of relatief veel jeugdigen met overgewicht of obesitas, in vergelijking tot jeugdigen in de overige gemeenten van de regio Noord- en Oost-Gelderland (schooljaren 2017-2018 en 2018-2019)
Gemeenten met relatief weinig jeugdigen met overgewicht of obesitas Gemeenten met relatief veel jeugdigen met overgewicht of obesitas
Berkelland; 12/13-jarigen Apeldoorn; 12/13-jarigen
Ermelo; 5/6-jarigen Elburg; 5/6-jarigen
Hattem; 9/10-jarigen Epe: 3 jaar en 9 maanden
Lochem; 9/10-jarigen en 12/13-jarigen Montferland; 5/6-jarigen en 9/10-jarigen
Oost Gelre; 9/10-jarigen Oldebroek; 9/10-jarigen
Voorst; 5/6-jarigen Oude IJsselstreek; 12/13-jarigen
  Zutphen; 5/6-jarigen
Bronnen: GGD NOG; GGD Gelderland-Midden; GGD IJsselland; CJG Apeldoorn; CJG Noord-Veluwe; Vérian Jeugdgezondheidszorg; Yunio Jeugdgezondheidszorg
Trends in vóórkomen van overgewicht of obesitas

In de regio Noord- en Oost-Gelderland is het aandeel 12/13-jarigen met overgewicht of obesitas toegenomen in de periode tussen het schooljaar 2016-2017 en het schooljaar 2018-2019. Bij de 5/6- en 9/10-jarigen is geen trend zichtbaar.

In de meeste gemeenten is in deze drie schooljaren geen trend in het aandeel jeugdigen met overgewicht of obesitas. Uitzonderingen zijn:
Gemeente Apeldoorn: stijging van het aandeel 12/13-jarigen met overgewicht of obesitas;
Gemeente Doetinchem: stijging van het aandeel 9/10-jarigen met overgewicht of obesitas;
Gemeente Zutphen: stijging van het aandeel 5/6-jarigen met overgewicht of obesitas.

Gewicht in de gemeente Voorst

In de gemeente Voorst loopt in de jaren 2016-2018 het aandeel kinderen met overgewicht of obesitas uiteen van 5% bij de 5/6-jarigen tot 13% bij de 9/10-jarigen. Eén tot 2% van de jeugdigen heeft ernstig ondergewicht.

In de gemeente Voorst is het aandeel 5/6-jarigen met overgewicht of obesitas kleiner dan in Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.
Het aandeel jeugdigen met ernstig ondergewicht in de gemeente Voorst wijkt niet af van dat in Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.

Gewicht jeugd, 2016-2018
    Gemeente Voorst Midden-IJssel/Oost-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
overgewicht of obesitas 3 jaar en 9 maanden1 8% 8% 9%
  5/6-jarigen2 5% 9% 9%
  9/10-jarigen2 13% 14% 15%
  12/13-jarigen2 12% 13% 14%
ernstig ondergewicht 5/6-jarigen2 1% 2% 2%
  9/10-jarigen2 2% 2% 2%
  12/13-jarigen2 1% 2% 2%
1 : Betreft kalenderjaar 2016 en 2017;
     Bronnen: CJG Apeldoorn; CJG Noord-Veluwe; Vérian Jeugdgezondheidszorg; Yunio Jeugdgezondheidszorg
2 : Betreft schooljaar 2016-2017 en 2017-2018;
     Bronnen: GGD NOG; CJG Apeldoorn; GGD Gelderland-Midden; GGD IJsselland
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer cijfers over gewicht in de gemeente en in de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers Jeugdgezondheidszorg.

Trends

J gewicht VoorstIn Midden-IJssel/Oost-Veluwe daalt het aandeel 5/6-jarigen met overgewicht of obesitas tussen de schooljaren 2010-2011 en 2017-2018. Tussen de schooljaren 2014-2015 en 2017-2018 vertoont het aandeel 5/6-jarigen en het aandeel 12/13-jarigen met overgewicht of obesitas geen duidelijke trend.

In de gemeente Voorst daalt het aandeel 5/6-jarigen met overgewicht of obesitas tussen de schooljaren 2010-2011 en 2017-2018.
Tussen de schooljaren 2014-2015 en 2017-2018 daalt het aandeel 5/6-jarigen met overgewicht of obesitas in de gemeente eveneens. Het aandeel 12/13-jarigen met overgewicht of obesitas toont in die periode geen duidelijke trend.

Verschillen tussen doelgroepen in Midden-IJssel/Oost-Veluwe

J gewicht MIJOV

Bij jongens komen overgewicht en obesitas in alle leeftijdsgroepen even vaak voor als bij meisjes.

Bij kinderen van 3 jaar en 9 maanden komt obesitas minder vaak voor dan bij de andere leeftijdsgroepen.

Bij 12/13 jarigen komt overgewicht vaker voor dan bij de andere leeftijdsgroepen.

Gewicht in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel 5/6-jarigen met overgewicht of obesitas, loopt uiteen van 5% in de gemeente Voorst tot 12% in de gemeente Oude IJsselstreek. Het aandeel 12/13-jarigen met overgewicht of obesitas, loopt uiteen van 9% in de gemeente Lochem tot 18% in de gemeente Oude IJsselstreek.

De gemeente Voorst soort het gunstigst voor wat betreft het aandeel 5/6-jarigen met overgewicht of obesitas (5%). Voor wat betreft het aandeel 12/13-jarigen met overgewicht of obesitas (12%) hoort de gemeente Voorst bij de gemeenten die gemiddeld scoren.

K 5 6 jarigen met overgewicht incl obesitasK 12 13 jarigen met overgewicht incl obesitas

Zie ook

Bronnen

  • GGD Noord- en Oost-Gelderland, afdeling Jeugdgezondheid.
  • Cole TJ, Flegal KM, Nicholls D, Jackson AA
  • Body mass index cut offs to define thinness in children and adolescents: international survey
  • BMJ
  • 2007 Jul 28; 335(7612): 194

Overgewicht bij volwassenen is bepaald met de Body Mass Index (BMI). De BMI geeft de verhouding aan tussen lengte en gewicht. De gebruikte gegevens zijn op basis van zelfrapportage. Hierdoor wordt het werkelijke percentage volwassenen met overgewicht mogelijk onderschat.

Gewicht in de gemeente Voorst

In de gemeente Voorst heeft in 2016 8% van de volwassenen ondergewicht en 45% een normaal gewicht. Bijna de helft van de volwassenen in de gemeente Voorst heeft matig overgewicht (35%) of ernstig overgewicht (13%). Het percentage volwassenen met matig en ernstig overgewicht komt overeen met het gemiddelde in de Midden-IJssel/Oost-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.

Gewicht 19-65 jarigen, 2016
  Gemeente Voorst Midden-IJssel/Oost-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Ondergewicht 8% 5% 6%
Normaal gewicht 45% 46% 45%
Matig overgewicht 35% 36% 36%
Ernstig overgewicht 13% 13% 13%
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer gegevens over gewicht in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en volwassenen 2016.

Trends

V gewicht Voorst

In de gemeente Voorst en de Midden-IJssel/Oost-Veluwe is het percentage volwassenen met overgewicht gelijk gebleven ten opzichte van 2012.

Verschillen tussen doelgroepen in de Midden-IJssel/Oost-Veluwe

V gewicht MIJ OV

Mannen hebben vaker matig overgewicht dan vrouwen. Vrouwen hebben vaker ernstig overgewicht dan mannen.

Naarmate de leeftijd toeneemt, komen matig en ernstig overgewicht vaker voor.

Naarmate het opleidingsniveau lager is, komt ernstig overgewicht vaker voor.

Onder alleenwonende volwassenen komt ernstig overgewicht vaker voor dan onder samenwonende volwassenen.

Gewicht in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel volwassenen met matig overgewicht loopt uiteen van 32% in de gemeente Harderwijk tot 39% in de gemeente Doetinchem. Het aandeel volwassenen met ernstig overgewicht loopt uiteen van 9% in de gemeente Oost Gelre tot 17% in de gemeente Oude IJsselstreek.

De gemeente Voorst behoort wat betreft het percentage volwassenen met matig overgewicht (35%) en ernstig overgewicht (13%) tot de gemeenten met gemiddelde scores.

 

V matig overgewicht, 2016V ernstig overgewicht, 2016

Zie ook

Bronnen

Gewicht in de gemeente Voorst

In de gemeente Voorst heeft in 2020 1% van de 65-plussers ondergewicht en 39% een normaal gewicht. Drie op de vijf 65-plussers in de gemeente Voorst heeft matig overgewicht (42%) of ernstig overgewicht (18%). Het percentage 65-plussers met matig en ernstig overgewicht komt overeen met het gemiddelde in Midden-IJssel/ Oost-Veluwe en Noord- en Oost-Gelderland.

Gewicht 65-plussers, 2020
  Gemeente Voorst Midden-IJssel/Oost-Veluwe Noord- en Oost-Gelderland
Ondergewicht 1% 1% 1%
Normaal gewicht 39% 43% 40%
Matig overgewicht 42% 39% 41%
Ernstig overgewicht 18% 17% 18%
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Meer gegevens over gewicht in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen 2020.

Trends

O_gewicht_Apeldoorn.png

Het aandeel 65-plussers met matig overgewicht lijkt iets gedaald in Midden-IJssel/ Oost-Veluwe en de gemeente Voorst sinds 2016, maar deze trend is niet significant. Het aandeel 65-plussers met ernstig overgewicht is ongeveer constant gebleven in Midden-IJssel/ Oost-Veluwe sinds 2016. In de gemeente Voorst lijkt het aandeel 65-plussers met ernstig overgewicht licht gestegen sinds 2016, maar ook deze trend is niet significant.

 

Verschillen tussen doelgroepen in Midden-IJssel/Oost-Veluwe

O overgewicht MIJ OV

Mannen hebben vaker matig overgewicht dan vrouwen.

Er is geen significant verschil tussen de leeftijdsgroepen wat betreft het vóórkomen van matig en ernstig overgewicht.

Matig en ernstig overgewicht komt vaker voor naarmate de sociaaleconomische status (SES) lager is.

Bij alleenwonende 65-plussers komt matig en ernstig overgewicht even vaak voor als bij samenwonende 65-plussers.

Gewicht in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel 65-plussers met matig overgewicht loopt uiteen van 37% in de gemeente Apeldoorn tot 47% in de gemeente Oost Gelre. Het aandeel 65-plussers met ernstig overgewicht loopt uiteen van 14% in de gemeente Lochem tot 22% in de gemeente Montferland.

De gemeente Voorst behoort wat betreft het percentage 65-plussers met matig overgewicht (42%) en ernstig overgewicht (18%) tot de gemeenten met gemiddelde scores.

O matig overgewichtO ernstig overgewicht

Zie ook

Bronnen

Contact

GGD Noord- en Oost Gelderland
Rijksstraatweg 65
7231 AC Warnsveld
ggd@ggdnog.nl
088 - 443 30 00
GGD Noord- en Oost Gelderland

Jeugd en Gezin

GGD Noord- en Oost-Gelderland is kernpartner in het Centrum voor Jeugd en Gezin

cjg

GHOR

GGD Noord- en Oost-Gelderland werkt samen met de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland (VNOG), in het bijzonder met de Geneeskundige HulpverleningsOrganisatie in de Regio (GHOR).

ghor

Snel naar