Lichamelijke activiteit

Lichamelijke activiteit verbetert de kwaliteit van leven en is goed voor de gezondheid. Onder matig intensief bewegen vallen activiteiten zoals fietsen, stevig wandelen of trampolinespringen. Deze activiteiten verlagen het risico op hartziekten, diabetes, beroerte, depressie, botontkalking en vroegtijdig overlijden. Daarnaast verlaagt matig intensief bewegen ook het risico op verschillende soorten kanker. Intensief bewegen, zoals hardlopen, voetballen of tennis, verbetert daarnaast de conditie van het hart en de longen. 

In 2017 zijn nieuwe beweegrichtlijnen gemaakt. Deze zijn eind 2017 door de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Zorg aangenomen. In de nieuwe beweegrichtlijn staat dat kinderen dagelijks minstens één uur matig intensief lichamelijk actief moeten zijn. Daarnaast moeten ze ook minimaal drie keer per week spier- en botversterkende activiteiten doen en moeten ze voorkomen om veel te zitten. Verder wordt geadviseerd om veel zitten te voorkomen. In 2021 zaten kinderen gemiddeld 7 uur en 12 minuten per dag; school is voor kinderen de belangrijkste zitactiviteit.

Een richtlijn die ouders kunnen gebruiken om oogproblemen te voorkomen is de 20-20-2 richtlijn: na 20 minuten dichtbij kijken (bijvoorbeeld beeldschermgebruik), 20 seconden in de verte kijken en daarnaast minimaal twee uur per dag naar buiten. Door deze richtlijn te hanteren kan ook het beeldschermgebruik van kinderen verminderd worden.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Oude IJsselstreek

In de gemeente Oude IJsselstreek beweegt in 2021 41% van de kinderen minstens één uur per dag. Daarnaast is 82% van de kinderen lid van een sportvereniging. Aan de andere kant blijkt dat 37% van de kinderen elke dag meer dan twee uur tv kijkt of computert.

In de gemeente Oude IJsselstreek is het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging groter dan in Noord- en Oost-Gelderland. Het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan 14 uur achter de tv of computer zit, is groter in de gemeente Oude IJsselstreek dan in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit van kinderen, 2021
  Gemeente Oude IJsselstreek Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Beweegt minstens 1 uur per dag 41% 41% 38%
Is lid van een sportvereniging 82% 83% 77%
Wekelijks > 14 uur tv kijken of computeren 37% 34% 30%
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Trends

K lichamelijke activiteit Oude IJsselstreek

Na een daling in 2017 is er in de Achterhoek en de gemeente Oude IJsselstreek in 2021 een stijging te zien in het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert. Het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging is stabiel gebleven.

Verschil tussen doelgroepen in de Achterhoek

K lichamelijke activiteit Achterhoek1

Jongens bewegen vaker minstens één uur per dag dan meisjes.

Oudere kinderen zijn vaker lid van een sportvereniging, maar besteden ook vaker meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan jongere kinderen. Daarnaast bewegen vier- tot en met zevenjarige kinderen vaker minstens één uur per dag dan acht- tot twaalfjarige kinderen.

Kinderen uit een gezin met een hoge sociaaleconomische status zijn vaker lid van een sportvereniging en besteden minder vaak meer dan veertien uur per week aan tv kijken of computeren dan kinderen uit een gezin met een lage sociaaleconomische status.

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Kinderen (4-12 jaar) die bewegen

Het aandeel kinderen dat minstens één uur per dag beweegt, loopt uiteen van 34% in de gemeente Harderwijk tot 48% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Oude IJsselstreek (41%) hoort bij de gemeenten die gemiddeld scoort.

Het aandeel kinderen dat lid is van een sportvereniging loopt uiteen van 61% in gemeente Nunspeet tot 87% in gemeente Oost Gelre. De gemeente Oude IJsselstreek (82%) hoort bij de gemeenten die gunstig scoort.

Het aandeel kinderen dat wekelijks meer dan veertien uur tv kijkt of computert, loopt uiteen van 20% in gemeente Nunspeet tot 37% in gemeente Oude IJsselstreek. De gemeente Oude IJsselstreek (37%) is de gemeente die het meest ongunstig scoort.

Beeldschermgebruik bij kinderen (0-12 jaar) Kinderen (4 12 jaar) die lid zijn van een sportvereniging

Volgens de beweegrichtlijn moeten jongeren tot 18 jaar dagelijks minimaal een uur matig intensief bewegen. Vanaf 18 jaar is de richtlijn om wekelijks minimaal 2,5 uur aan matig intensieve inspanning moeten doen verspreid over meerdere dagen.

Daarnaast wordt in de beweegrichtlijn geadviseerd aan jongeren tot 18 jaar om minstens drie keer per week spier- en botversterkende oefeningen te doen. Vanaf 18 jaar is de richtlijn om dit minimaal twee keer per week te doen.

De beweegrichtlijnen zijn vooral gericht op het onderhouden van gezondheid op de lange termijn.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Oude IJsselstreek

Middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers) 

In de gemeente Oude IJsselstreek beweegt in 2021 18% van de middelbare scholieren dagelijks minimaal een uur en is 88% wekelijks actief in de vrije tijd. In 2019 was 72% van de middelbare scholieren lid van een sportvereniging.

Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging, ligt lager in de gemeente Oude IJsselstreek dan in de Achterhoek.

Lichamelijke activiteit middelbare scholieren, 2021
  Gemeente Oude IJsselstreek Achterhoek Nederland
Beweegt iedere dag minimaal een uur  18% 17% 16%
Is wekelijks actief (sport/bewegen) in de vrije tijd 88% 90% 88%
Is lid van een sportvereniging * 72% 77% -
- : Geen gegevens beschikbaar
* : Cijfers uit Gezondheidsmonitor Jeugd 2019; niet nagevraagd in 2021
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

In 2022 beweegt 46% van de jongvolwassenen in de gemeente Oude IJsselstreek minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten. Daarnaast sport 62% minstens twee keer per week. Ongeveer zes op de tien jongvolwassenen is lid van een sportclub, sportvereniging of heeft een (online) sportabonnement.

Het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt, ligt lager in de gemeente Oude IJsselstreek dan in de Achterhoek.

Lichamelijke activiteit jongvolwassenen, 2022
  Gemeente Oude IJsselstreek Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Beweegt minstens 5 dagen per week minimaal 30 minuten  46%  60% 58%
Sport minimaal 2 keer per week  62%  64% 59%
Is lid van sportclub, sportvereniging of heeft een (online) sportabonnement 57%  62% 57%
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en in de regio staan onderaan deze pagina bij ‘Zie ook’, Cijfers Gezondheidsmonitor Jeugd en Cijfers Gezondheidsmonitor Jongvolwassenen. 

Trends

J lichamelijke activiteit Oude IJsselstreek

Middelbare scholieren (tweede- en vierdeklassers)

In de gemeente Oude IJsselstreek is het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt tussen 2011 en 2021 niet significant veranderd. Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging is tussen 2011 en 2019 niet significant veranderd.

In de Achterhoek is het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt tussen 2011 en 2015 toegenomen en tussen 2015 en 2021 afgenomen. Het aandeel middelbare scholieren dat lid is van een sportvereniging is tussen 2011 en 2015 gelijk gebleven en tussen 2015 en 2019 toegenomen.

JV lichamelijke activiteit Oude IJsselstreekJongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

In de gemeente Oude IJsselstreek is het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt tussen 2019 en 2022 afgenomen. Het aandeel jongvolwassenen dat twee of meer dagen per week sport is tussen 2019 en 2022 niet veranderd.

In de Achterhoek is het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt tussen 2019 en 2022 eveneens afgenomen. Het aandeel jongvolwassenen dat twee of meer dagen per week sport is tussen 2019 en 2022 niet veranderd.

Verschil tussen doelgroepen in de Achterhoek

J lichamelijke activiteit Achterhoek

Middelbare scholieren 

Tweedeklassers zijn vaker lid van een sportvereniging dan vierdeklassers.

Havo/vwo’ers bewegen vaker dagelijks minimaal een uur en zijn vaker lid van een sportvereniging van vmbo’ers.

 

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Jongvolwassenen die havo, vwo, hbo of wo hebben afgerond of volgen, zijn vaker lid van een sportclub, sportvereniging of hebben vaker een (online) sportabonnement dan jongvolwassenen die geen opleiding hebben afgerond of praktijkonderwijs of (v)mbo hebben afgerond of volgen.

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Middelbare scholieren

Het aandeel middelbare scholieren dat dagelijks minimaal een uur beweegt, loopt uiteen van 11% in de gemeente Oldebroek tot 25% in de gemeente Lochem. De gemeente Oude IJsselstreek (18%) hoort bij de gemeenten met de gemiddelde scores.

Het aandeel dat lid is van een sportvereniging loopt uiteen van 52% in de gemeente Nunspeet tot 83% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Oude IJsselstreek (72%) hoort bij de gemeenten met de gemiddelde scores.

 

J NNGBJ lid sportvereniging

Jongvolwassenen (16 t/m 25 jaar) 

Het aandeel jongvolwassenen dat minstens vijf dagen per week minimaal 30 minuten beweegt, loopt uiteen van 46% in de gemeente Oude IJsselstreek tot 64% in de gemeente Doetinchem. De gemeente Oude IJsselstreek (46%) hoort bij de gemeenten met een ongunstige score.

Het aandeel jongvolwassenen dat lid is van een sportclub, sportvereniging of een (online) sportabonnement heeft, loopt uiteen van 47% in de gemeente Ermelo tot 67% in de gemeente Aalten. De gemeente Oude IJsselstreek (57%) hoort bij de gemeentes met een gemiddelde score.

 

JV lid sportvereniging

JV beweegnorm

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017

Volgens de Beweegrichtlijnen 2017 zouden volwassenen wekelijks tenminste 2,5 uur matig intensief moeten bewegen verspreid over diverse dagen. Ook wordt aanbevolen om minstens tweemaal per week spier- en botversterkende activiteiten te doen. Verder wordt geadviseerd om veel stilzitten te voorkomen.

Lichamelijke activiteit in de gemeente Oude IJsselstreek

In de gemeente Oude IJsselstreek voldoet in 2022 47% van de volwassenen aan de beweegrichtlijn 2017. 55% van de volwassenen beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief en 78% van de volwassenen doet minstens twee keer per week bot- en spierversterkende activiteiten. 57% van de volwassenen sport minstens één keer per week.

In de gemeente Oude IJsselstreek bewegen volwassenen ongeveer evenveel als in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit 18-64-jarigen, 2022
  Gemeente Oude IJsselstreek Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Voldoet aan de beweegrichtlijn 20171 47% 50% 50%
Beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief 55% 59% 58%
Doet minimaal 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten 78% 79% 80%
Sport minimaal 1 keer per week 57% 59% 58%
1 : Minstens 150 minuten per week matig intensieve inspanning en minstens 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen.

Trends

V lichamelijke activiteit Oude IJsselstreek

In de Achterhoek zien we na een stijgende trend in het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn tussen 2012-2020, nu een daling tussen 2020 en 2022. In de gemeente Oude IJsselstreek lijkt het aandeel ook te dalen tussen 2020 en 2022, maar deze daling is niet significant.

In de Achterhoek en de gemeente Oude IJsselstreek lijkt er tussen 2020 en 2022 een stijging te zijn in het aandeel volwassenen dat minimaal 1 keer per week sport, maar deze is niet significant.

Verschillen tussen doelgroepen in de Achterhoek

V lichamelijke activiteit AH

Vrouwen voldoen even vaak aan de beweegrichtlijn en sporten even vaak wekelijks als mannen.

Naarmate de leeftijd toeneemt, neemt het percentage volwassenen dat ten minste eens per week sport af.

Volwassen met een gemiddelde of hoge sociaaleconomische positie (SEP) voldoen vaker aan de beweegrichtlijn dan volwassenen met een lage SEP. Naarmate de SEP toeneemt, neemt het percentage volwassenen dat wekelijks sport toe.

Van de volwassenen die alleen wonen, sport een kleiner percentage wekelijks dan van de volwassenen die met minimaal één persoon samenwonen.

Lichamelijke activiteit volwassenen in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel volwassenen dat voldoet aan de beweegrichtlijn, loopt uiteen van 44% in de gemeente Elburg tot 58% in de gemeente Ermelo. De gemeente Oude IJsselstreek (47%) behoort tot de gemeenten die ongunstig scoren.

Het percentage volwassenen dat minstens één dag per week sport, loopt uiteen van 48% in de gemeente Oldebroek tot 66% in de gemeente Oost Gelre. De gemeente Oude IJsselstreek (57%) behoort tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

V voldoet aan NNGBV sport minstens een dag per week

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017

De beweegrichtlijn 2017 stelt dat 65-plussers minstens 150 minuten per week matig inspannend actief moeten zijn, verspreid over meerdere dagen. Daarnaast moeten 65-plussers minstens twee keer per week spier- en botversterkende activiteiten uitvoeren, in combinatie met balansoefeningen. De beweegrichtlijn is een minimumrichtlijn om mensen te motiveren in beweging te komen. Voor mensen die voldoen aan de richtlijn geldt dat meer bewegen nog beter is. 

Lichamelijke activiteit in de gemeente Oude IJsselstreek

In de gemeente Oude IJsselstreek voldoet in 2022 44% van de 65-plussers aan de beweegrichtlijn 2017. 54% van de 65-plussers beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief en 70% van de 65-plussers doet minstens twee keer per week bot- en spierversterkende activiteiten. 8% van de ouderen beoefent minstens 1 keer per week activiteiten waarmee de balans getraind wordt. 40% van de ouderen sport minstens één keer per week.

In de gemeente Oude IJsselstreek bewegen 65-plussers ongeveer evenveel als in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.

Lichamelijke activiteit 65-plussers, 2022
  Gemeente Oude IJsselstreek Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Voldoet aan de beweegrichtlijn 20171 44% 43% 41%
Beweegt minstens 150 minuten per week matig intensief 54% 53% 51%
Doet minimaal 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten 70% 73% 73%
Beoefent tenminste 1 keer per week activiteiten waarmee de balans getraind wordt 8% 8% 8%
Sport minimaal 1 keer per week 40% 41% 39%
1 : Minstens 150 minuten per week matig inensieve inspanning en minstens 2 keer per week bot- en spierversterkende activiteiten
Als er een significant verschil (p<0,01) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

Meer gegevens over lichamelijke activiteit in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen.

Trends

O lichamelijke activiteit Aalten

In de Achterhoek zien we een licht stijgende trend in het aandeel ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijn tussen 2016-2022. In de gemeente Oude IJsselstreek lijkt er ook een lichte toename te zijn, maar deze toename is niet significant.

Het aandeel ouderen dat minimaal één keer per week sport is in de Achterhoek toegenomen tussen 2020 en 2022. In de gemeente Oude IJsselstreek lijkt er ook een lichte toename te zijn tussen 2020 en 2022, maar deze is niet significant.

Verschillen tussen doelgroepen in de Achterhoek

O lichamelijke activiteit AH

Vrouwen voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijn dan mannen.

Mensen van 65 tot en met 74 jaar voldoen vaker aan de beweegrichtlijn en sporten vaker dan 75-plussers.

Ouderen met een gemiddelde of hoge sociaaleconomische positie (SEP) voldoen vaker aan de beweegrichtlijn dan ouderen met een lage SEP. Naarmate de SEP toeneemt, neemt ook het percentage ouderen dat wekelijks sport toe.

Ouderen die alleen wonen voldoen minder vaak aan de beweegrichtlijn en sporten minder vaak minimaal één keer per week dan ouderen die met minimaal één persoon samenwonen.

Lichamelijke activiteit in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel ouderen dat voldoet aan de beweegrichtlijn, loopt uiteen van 33% in de gemeente Oldebroek tot 47% in de gemeente Winterswijk. De gemeente Oude IJsselstreek (44%) behoort tot de gemeenten die gunstig scoren.

Het percentage ouderen dat minstens één dag per week sport, loopt uiteen van 29% in de gemeente Oldebroek tot 46% in de gemeente Doetinchem. De gemeente Oude IJsselstreek (40%) behoort tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

O voldoet aan NNGBO is inactief

Bronnen

  • Gezondheidsraad
  • Beweegrichtlijnen 2017
  • Den Haag: Gezondheidsraad, 2017