Vrijwilligerswerk en mantelzorg

Vrijwilligerswerk vormt een waardevolle bijdrage voor de maatschappij. Er zijn ook aanwijzingen dat vrijwilligerswerk een positieve invloed heeft op de gezondheid. Het doen van vrijwilligerswerk zorgt onder andere voor bijblijven in de maatschappij, uitbreiding van het sociale netwerk en een gevoel van voldoening. Voor functies die voorheen door professionals werden uitgevoerd (zoals begeleiding, boodschappen doen, activiteiten ondersteunen), wordt steeds meer een beroep gedaan op vrijwilligers.

Mantelzorg is zorg, die gegeven wordt aan een bekende uit de eigen omgeving, zoals de partner, ouders, een kind, buren of vrienden, als deze persoon voor langere tijd ziek, hulpbehoevend of gehandicapt is. Mantelzorg wordt niet betaald. Mantelzorgers geven deze zorg, omdat zij een persoonlijke band hebben met degene voor wie zij zorgen. In tegenstelling tot vrijwilligerswerk is mantelzorg vaak geen bewuste keuze. Mantelzorg overkomt je.

Door veranderingen in de wet zal er de komende tijd een groter beroep worden gedaan op mantelzorgers en vrijwilligers. Bovendien neemt het aantal ouderen zowel absoluut als relatief toe, wat de vraag naar mantelzorgers en vrijwilligers verder doet toenemen. Het is daarom belangrijk dat mantelzorgers en vrijwilligers voldoende ondersteuning ontvangen. Zo kan de gemeente lotgenotencontact, belangenbehartiging en respijtzorg faciliteren.

Vrijwilligerswerk en mantelzorg in de gemeente Oost Gelre

In de gemeente Oost Gelre verricht in 2020 37% van de volwassenen vrijwilligerswerk. Bijna één op de vijf volwassenen is mantelzorger. Van deze mantelzorgers voelt 11% zich tamelijk zwaar belast tot overbelast door het geven van mantelzorg.

Het aandeel vrijwilligers in de gemeente Oost Gelre is groter dan het gemiddelde in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.

Vrijwilligerswerk en mantelzorg 19-65 jarigen, 2020
  Gemeente Oost Gelre Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Doet vrijwilligerswerk 37% 32% 31%
Is mantelzorger¹ 18% 17% 16%
Is tamelijk zwaar tot overbelast door mantelzorg geven 11% 11% 13%
¹ Langer dan 3 maanden en/of meer dan 8 uur per week
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven.

 Meer gegevens over vrijwilligerswerk en mantelzorg in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen 2020.

Trends

V Vrijwilligerswerk en mantelzorg Oost Gelre

Tussen 2016 en 2020 lijkt het aandeel vrijwilligers afgenomen in de Achterhoek en de gemeente Oost Gelre. Deze trend is alleen significant voor de Achterhoek. Het aandeel mantelzorgers in de Achterhoek en de gemeente Oost Gelre is ongeveer gelijk gebleven in de periode van 2016 tot 2020.

 

Verschillen tussen doelgroepen in de Achterhoek

V Vrijwilligerswerk en mantelzorg AH

Het aandeel vrouwen dat mantelzorg geeft is bijna twee keer zo groot als het aandeel mannen.

Volwassenen van 18 t/m 34 jaar doen minder vaak vrijwilligerswerk dan volwassenen in oudere leeftijdsgroepen. Naarmate de leeftijd toeneemt, neemt het aandeel mantelzorgers toe.

Naarmate de sociaaleconomische status (SES) toeneemt, neemt het aandeel volwassenen dat vrijwilligerswerk doet toe.

Het aandeel volwassenen dat vrijwilligerswerk doet of mantelzorg geeft verschilt niet tussen alleenwonende en samenwonende volwassenen.

 

Vrijwilligerswerk en mantelzorg in Noord- en Oost-Gelderland

Het aandeel volwassenen dat vrijwilligerswerk doet, loopt uiteen van 26% in de gemeente Apeldoorn tot 44% in de gemeente Hattem. De gemeente Oost Gelre behoort met 39% tot de gemeenten die gunstig scoren.

Het aandeel volwassenen dat mantelzorg geeft, varieert van 13% in de gemeente Harderwijk tot 20% in de gemeente Heerde. De gemeente Oost Gelre behoort met 18% tot de gemeenten die ongunstig scoren.

 

V vrijwilligerswerkV mantelzorg geven

Bronnen

Vrijwilligerswerk en mantelzorg in de gemeente Oost Gelre

In 2020 verricht in de gemeente Oost Gelre 41% van de 65-plussers vrijwilligerswerk. Een op de acht 65-plussers ontvangt mantelzorg en een op de zeven verleent mantelzorg. Twaalf procent van de mantelzorgers in de gemeente Oost Gelre voelt zich tamelijk zwaar belast tot overbelast door het geven van mantelzorg.

Het aandeel 65-plussers dat vrijwilligerswerk doet, is in de gemeente Oost Gelre groter dan het gemiddelde in de Achterhoek en Noord- en Oost-Gelderland.

Vrijwilligerswerk en mantelzorg 65-plussers, 2020
  Gemeente Oost Gelre Achterhoek Noord- en Oost-Gelderland
Doet vrijwilligerswerk 41% 35% 35%
Ontvangt mantelzorg 13% 13% 13%
Is mantelzorger¹ 14% 13% 14%
Is tamelijk zwaar tot overbelast door mantelzorg geven 12% 11% 11%
1 Langer dan 3 maanden en/of meer dan 8 uur per week
Als er een significant verschil (p<0,05) ten opzichte van de gemeente is, dan is dat vet weergegeven

Meer gegevens over vrijwilligerswerk en mantelzorg in de gemeente en de regio staan onderaan deze pagina bij 'Zie ook', Cijfers volwassenen en ouderen 2020.

Trends

O vrijwilligerswerk en mantelzorg Aalten

Het aandeel 65-plussers dat vrijwilligerswerk doet, mantelzorg verleent en mantelzorg ontvangt is ongeveer gelijk gebleven in de Achterhoek en de gemeente Oost Gelre in de periode van 2016 tot 2020.

Verschillen tussen doelgroepen in de Achterhoek

O Vrijwilligerswerk en mantelzorg AH

Mannen doen vaker vrijwilligerswerk dan vrouwen.
Een groter aandeel vrouwen dan mannen ontvangt mantelzorg. Dat heeft deels met de leeftijd te maken. Onder de oudste ouderen zijn meer vrouwen dan mannen, en de zorgbehoefte neemt toe met de leeftijd.

Onder 65-74 jarigen is het aandeel vrijwilligers en mantelzorgers groter dan onder 75-plussers.
Het aandeel 75-plussers dat mantelzorg ontvangt, is ruim drie keer zo groot als het aandeel 65-74 jarigen dat mantelzorg ontvangt.

Naarmate het opleidingsniveau toeneemt, is het aandeel vrijwilligers groter.
Het aandeel dat mantelzorg ontvangt, is kleiner bij hoger opgeleiden. Deels hangt dit samen met de leeftijd. Jongere ouderen zijn gemiddeld hoger opgeleid en hebben minder zorg nodig dan oudere ouderen.

Van de 65-plussers die met minimaal één persoon samen wonen, is een groter aandeel vrijwilliger en/of mantelzorger dan van de 65-plussers die alleen wonen.
Van de alleenwonende 65-plussers ontvangt een groter aandeel mantelzorg dan van de samenwonende 65-plussers. Dit hangt deels samen met de leeftijd: oudere ouderen wonen vaker alleen en hebben vaker zorg nodig dan jongere ouderen.

 

Vrijwilligerswerk en mantelzorg in Noord- en Oost-Gelderland

O vrijwilligerswerk

Het aandeel 65-plussers dat vrijwilligerswerk doet, loopt uiteen van 30% in de gemeente Montferland tot 42% in de gemeente Elburg. De gemeente Oost Gelre behoort met 41% tot de gemeenten met meer vrijwilligers dan gemiddeld in de regio.

Het aandeel 65-plussers dat mantelzorg verleent, varieert van 10% in de gemeente Voorst tot 18% in de gemeente Nunspeet. De gemeente Oost Gelre behoort met 14% tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

Het aandeel 65-plussers dat mantelzorg ontvangt, varieert van 9% in de gemeente Elburg tot 16% in de gemeente Oldebroek. De gemeente Oost Gelre behoort met 13% tot de gemeenten die gemiddeld scoren.

 

 

 

O mantelzorg gevenO mantelzorg ontvangen

Bronnen